Van James Ensor zijn ongeveer 850 schilderijen bekend. In technisch, iconografisch en stilistisch opzicht is Ensors geschilderd oeuvre uitzonderlijk divers.
Voor 1887 schildert Ensor vaak zeer informele, geraffineerde realistische studies, zeegezichten, landschappen, stillevens en moderne genretaferelen. Hieronder bevinden zich enkele onbetwistbare meesterwerken zoals Russische muziek (1881), De oestereetster (1882) of het Portret van Willy Finch (1882).
In 1887 kiest Ensor voor een groteske of satirische uitbeelding van motieven waarvoor hij inspiratie zoekt in de bijbel, de literatuur, de geschiedenis, het eigentijdse maatschappelijke en artistieke leven, zijn persoonlijk leven, de wereld van het carnaval, de commedia dell'arte en het ballet. Hij doet dit in een contrastrijk en fel coloriet, nu eens in een expressieve, dan weer dan weer in een naïeve vormgeving. Hij schildert nog maar een handvol belangrijke landschappen. Maar zijn hele leven lang schildert Ensor een groot aantal stillevens. Door de introductie van maskers, maar ook door een suggestieve combinatie van triviale objecten, krijgen deze stillevens een dubbelzinnig karakter.
Schilderen en tekenen stonden voor Ensor op gelijke hoogte. Dat blijkt onder meer uit het feit dat Ensor voor tentoonstellingen ook tekeningen als volwaardige kunstwerken inzond. Sommige van zijn tekeningen zijn uitgevoerd op groot formaat waardoor ze nog meer gaan concurreren met de schilderijen.
Kom meer te weten over de levensloop van James Ensor en over James Ensor als schilder, als tekenaar, graficus, musicus en schrijver.
Thematische collectiepresentaties belichten het oeuvre van Ensor aan de hand van diverse perspectieven: interieurs, het skeletmotief, maskers, marines, stadsgezichten, stillevens, zelfportretten, humor, spelen met licht en Christus.
Op de collectiewebsite kan je het oeuvre van Ensor uit de collecties van het KMSKA, MSK Gent, Musea Brugge en Mu.ZEE in hoge resolutie bekijken en downloaden voor eigen gebruik.
Voor zijn talrijke religieuze, satirische en (pseudo-)historische thema's vond Ensor niet alleen inspiratie in de Bijbel, historische geschriften, erudiete naslagwerken of populaire educatieve tijdschriften, maar eveneens in de volkskunst en in het werk van oude meesters uit verschillende tijdperken. Wat Ensors werken zo uniek maakt, is dat hij thema's op een hoogst persoonlijke wijze weet te herinterpreteren. De originaliteit van Ensor blijkt uit zijn weergaloze manier om, zowel thematisch als stilistisch, traditie en moderniteit te verenigen.
Het KMSKA maakte een mooie videoreeks over James Ensor. Bekijk hieronder de eerste aflevering. De volledige reeks is te bekijken op het YouTube-kanaal van het KMSKA.