De rust tijdens de vlucht naar Egypte

De rust tijdens de vlucht naar Egypte is ontstaan tussen 1655 en 1660 en behoort tot het late oeuvre van Jacques Jordaens. Het thema was reeds in de late middeleeuwen erg populair. Onder invloed van de jezuïeten en van de contrareformatie werd aan de traditionele voorstelling een dimensie toegevoegd, zoals hier op het schilderij van Jordaens. Engeltjes vliegen dartelend rond…

De rust tijdens de vlucht naar Egypte is ontstaan tussen 1655 en 1660 en behoort tot het late oeuvre van Jacques Jordaens. Het thema was reeds in de late middeleeuwen erg populair. Onder invloed van de jezuïeten en van de contrareformatie werd aan de traditionele voorstelling een dimensie toegevoegd, zoals hier op het schilderij van Jordaens. Engeltjes vliegen dartelend rond boven de hoofden van Maria, Jozef en Jezus. Eentje biedt Jezus een appel aan, wat verwijst naar zijn toekomstige rol als Verlosser van de erfzonde. Een ander houdt een lauwerkrans boven Jozefs hoofd. Op die manier krijgt de Heilige Familie de betekenis van ‘aardse drie-eenheid’. Het attribuut van Jozef is de bloeiende staf in zijn hand. God liet een dorre stok ontluiken en gaf daarmee aan dat Jozef uitverkoren was om Maria te huwen. De toenemende waardering voor de figuur van Jozef dateert van de zestiende eeuw. De weinige informatie die de evangelies van Matteus en Lucas ons over de figuur van Jozef geven, beperkt zich tot zijn beroep van timmerman. De voorstellingen van Jozef als oude man gaan terug op volksgeloof en apocriefe teksten. Ook hier zien we hem als een vermoeide oude man, bezorgd om het lot van Moeder en Kind.