Tot nu toe ontbrak in de collectie Vlaamse primitieven van Musea Brugge representatief werk van belangrijke kunstenaars die in de vijftiende en zestiende eeuw actief waren buiten Brugge. Met Man van Smarten van de Leuvense schilder Albrecht Bouts wordt deze lacune opgevuld. Albrecht Bouts was vermoedelijk een van de leerlingen van Hugo van der Goes, wiens ‘De dood van Maria’ een van de topstukken van het Groeningemuseum is. Tot slot visualiseert het devotiewerk ook een meer ingetogen kant van de kunst van de Vlaamse primitieven.
De Ecce homo-schilderijen met een lijdende Christus van Albrecht Bouts en zijn atelier is de belangrijkste verzameling werken van dit type dat is overgeleverd uit de Zuidelijke Nederlanden van de vijftiende en zestiende eeuw. De bewaarde werken, waaronder dit schilderij, laten zien dat het atelier gespecialiseerd was in de serieproductie van deze devotietaferelen.
Het schilderij toont een portret van Christus met doornenkroon tegen een gouden achtergrond. Christus is afgebeeld met gebonden polsen en in de rechterhand een rietstengel, het symbool voor de vernedering die hij ondergaat. De rode mantel symboliseert zijn lijdensweg. Het hoofd lichtjes gebogen, de ogen vol droefenis, en met geopende mond, draagt Christus met waardigheid zijn pijnlijke beproeving.
Het schilderij meet 48 x 33,2 cm in zijn originele lijst en is bovenaan halfrond van vorm, een gebruikelijk formaat dat geschikt was voor private devotie. Onder invloed van de Moderne Devotie, een geloofsbeweging die in de veertiende eeuw werd opgericht, werd het thema van de Man van Smarten erg populair. Voor de aanhangers van de Moderne Devotie was de inleving in het leven en vooral in het lijden van Christus heel belangrijk. Net omdat gelovigen zich konden identificeren met het beeld van de lijdende Jezus, waren deze werken zo geliefd voor private devotie. Hierdoor kon dit werk niet ontbreken in de tentoonstelling Oog in oog met de Dood, waar het thema geloofsbeleving en zingeving een belangrijke rol speelt.
In de aanloop naar de tentoonstelling Oog in oog met de Dood werd het kunstwerk Man van Smarten van Albrecht Bouts gerestaureerd door Laetitia Golenvaux en Véronique Geniets. De tentoonstelling loopt van 28 oktober 2022 tot 5 februari 2023 in het Sint-Janshospitaal.