De landschappen van Roelant Savery (1576 – 1639) beelden natuur, dieren en architectuur op minutieuze wijze uit. Zowel zijn tekeningen als schilderijen lijken uit de natuur gegrepen, alsof Savery precies afbeeldde wat hij zag. Deze landschappen verbergen echter vaak verschillende invloeden en een doordachte opbouw.
Savery is geboren in Kortrijk in 1576 maar vluchtte rond 1590 met zijn familie naar Amsterdam. Daar bleef zijn talent niet onopgemerkt en in 1603 nodigde keizer Rudolf II (1552- 1612) hem uit om naar zijn hof in Praag te komen. De keizer zag in Savery een opvolger van Pieter Bruegel de Oude (1525/30-1569).
Op zijn reis naar Praag en in de stad zelf maakte Savery schetsen van de natuur en het stedelijke landschap. Hij realiseerde op basis van deze schetsen een artistieke compositie, zoals wellicht het geval was voor de tekening Boheems rotslandschap (ca. 1603).
Met deze tekening toonde hij zijn uitstekende techniek met pen en inkt, die gelijkenissen vertoont met de techniek van Pieter Bruegel. Tegelijk voegde hij enkele nieuwe elementen toe, zoals de impressie dat de kunstenaar zich echt op dit bergpad bevond.
In Praag had Roelant Savery ook toegang tot de uitgebreide keizerlijke verzameling van levende en opgezette dieren, fossielen en zeldzame stenen. In 1607 en 1608 stuurde Rudolf II Savery naar de Tiroolse Alpen om daar de natuur te bestuderen en te tekenen.
Deze Tiroolse invloeden zijn duidelijk te zien in het bos en het kasteel op het schilderij uit ca. 1616. Gelegen op een helling, domineert het imposante kasteel het landschap. Op dat moment was Savery terug in Amsterdam, waar hij zijn opgedane kennis uit Praag en Tirol combineerde met nieuwe interesses, zoals het uitbeelden van dieren. Runderen, geiten en schapen zitten onder toezicht van herders te rusten in het bos. Een rund op de voorgrond van het schilderij lijkt zijn aandacht te richten op de ganzen in en rond het water. Tegen de bewolkte lucht vliegen verschillende soorten vogels rond. Het resultaat is een nauwkeurig opgezet fictief landschap, gebaseerd op bestaande natuurlijke elementen uit verschillende streken.
Savery verhuisde in 1619 naar Utrecht, waar hij een van de best betaalde schilders was. De waardering voor zijn werk blijkt ook uit een quote van Karel van Mander wanneer hij over Savery schrijft als leerling van Hans Bol: “Roelandt Savery, die zijn Meester in werck en Const niet ongelijck en is”.
Helaas hebben zijn alcoholgebruik en enkele onverstandige financiële beslissingen ertoe geleid dat de getalenteerde schilder failliet werd verklaard in 1638. Een half jaar later stierf Roelant Savery, maar zijn oeuvre blijft tot op vandaag mensen boeien.
Deze tekst van Floor Vansweevelt verscheen eerder in de reeks Kunst | werk van Musea Brugge.
Ontdek ook de website van Musea Brugge en volg het museum via Facebook, Twitter en Instagram.
Your browser doesn't meet the minimum requirements to view this website. The browsers below are compatible. If you do not have one of these browsers, click on the icon to download the preferred browser.
