Van de vier individuele zelfportretten die Rubens (1577-1640) schilderde, is dit portret en buste het meest informele. Anders dan in het zelfportret in Windsor Castle, waarop de kunstenaar zichzelf als gentleman ietwat gereserveerd afbeeldde, kijkt Rubens in dit intiemer portret met een vriendelijke, open blik naar de toeschouwer. Hij richt zich rechtstreeks tot de kijker. In dit geval met bedachtzame, onderzoekende, maar zachtmoedige blik. Als outfit koos hij een zwart wambuis met splitten waar de lichte kleur van zijn hemd doorheen te zien is. Het enige accessoire is de breedgerande hoed. Het onafgewerkte uitzicht in de achtergrond draagt bij aan de informele kwaliteit van het portret.
Zelfpromotie
In vergelijking met zijn beroemde collega Rembrandt (1606?-1663), maakt Rubens opmerkelijk weinig zelfportretten: Rubens schildert er vier, Rembrandt ongeveer veertig. Rubens poseert steeds waardig en zelfbewust, als een gentleman. Als schilder heeft hij zichzelf nooit in beeld gebracht. Rubens’ zelfportretten zijn van wezenlijk belang om inzicht te krijgen in zijn personaliteit; hiermee toont de schilder immers aan hoe hij zichzelf zag en hoe hij ook door de toeschouwer gezien wilde worden. Deze portretten dienden als visitekaartjes en waren de ultieme vorm voor zijn zelfpromotie.
