Dit schilderij is een kinderportret vol symboliek. Twee meisjes poseren als Agnes en Dorothea. Beiden stierven ze door een heidens zwaard. De 13-jarige Agnes bekeerde zich in Rome tot het christendom en weigerde te huwen. Ze was ‘verloofd’ met Jezus. Op het schilderij streelt ze een lammetje. Na haar dood werd ze namelijk opnieuw gezien … mét een lam. Rechts haalt Dorothea een roos uit een korf. Ook zij weigerde een aanzoek. Van een Romeinse gouverneur. Op weg naar de executie riep een man dat hij zich ook zou bekeren als hij rozen en fruit van Dorothea’s hemelse bruidegom zou krijgen. En zowaar: een dag later bracht een jongetje hem in putje winter een korf rozen en fruit. Een mirakel!
De twee dromerige meisjes zijn waarschijnlijk zusjes. Hun identiteit is onbekend. Wautier portretteert hen levensgroot in krachtige kleuren. Agnes draagt een soepelvallend roze overkleed. Rond haar middel is een koord gebonden. Een wijde mantel bedekt beide armen. Het zwarte kleed van Dorothea heeft wijde vierkante halsuitsnijdingen. De mouwen zijn vastgespeld met een juweeltje. Het haar is modieus opgestoken. Ze siert zich met een ketting en armbanden van parels. De meisjes wenden eerder verlegen de blik af. Erg vernieuwend voor de zeventiende eeuw. In die periode keek het model de toeschouwer meestal aan of was er oogcontact met een andere figuur.
Jezelf of je kinderen portretteren als historische of allegorische figuur heeft een naam: portrait historié. Het onderwerp kwam meestal uit de Bijbel of klassieke verhalen. Ook niet-bijbelse heiligen hadden succes, zoals deze twee martelaressen. Ze waren heel geschikt om zich als meisje mee te identificeren. Veel zeventiende-eeuwse ouders wensten wellicht dat hun dochters naar hun voorbeeld opgroeiden.
Furore maken als kunstenares in de 17de eeuw? Het was bijna onmogelijk. Vrouwelijke kunstenaars waren zeldzaam. Michaelina Wautier blijkt een uitzondering. Tijdens haar leven genoot ze veel aanzien. Haar naam staat zelfs in de inventaris van de kunstverzameling van de Habsburgse aartshertog Leopold-Wilhelm. Dik verdiend. Haar talent was bijzonder. In niets deed ze onder voor mannelijke tijdgenoten zoals Rubens. Toch raakte haar oeuvre in de vergetelheid.
Vandaag kennen we een dertigtal werken van deze nagenoeg vergeten kunstenares. Ze getuigen allemaal van een superieure techniek.
Twee meisjes als de heiligen Agnes en Dorothea bleef lange tijd anoniem. Pas na 2000 werd het toegeschreven aan Wautier. Maar wie is deze mysterieuze kunstenares? Haar leven is nauwelijks gedocumenteerd. Gelukkig kennen we haar werken. Die zijn gevarieerd en uniek. Haar stijl is poëtisch, soms trefzeker, soms eerder zoekend, altijd empathisch. Portretten, historiestukken, religieuze thema’s, mythologische taferelen, bloemen ... Michaelina Wautier had verschillende genres uit die tijd in de vingers, zowel op klein als groot formaat.
Your browser doesn't meet the minimum requirements to view this website. The browsers below are compatible. If you do not have one of these browsers, click on the icon to download the preferred browser.
