De Meester van de Legende van de Heilige Lucia
De Meester van de Legende van de Heilige Lucia is een anonieme schilder die door sommigen geassocieerd wordt met de 15e-eeuwse schilder François van der Putte. Hij kreeg niet enkel opdrachten van lokale schenkers, zoals Donaas de Moor en Adrienne De Vos, maar ook bestellingen van buitenlandse kooplui uit Reval (het huidige Tallinn in Estland) en Pisa.
De monumentale triptiek (geopend 176 H x 290 cm B), sinds de 18e eeuw aanwezig in een kapel van de Dominicanenkerk in het Spaanse Lekeitio, is met zijn kleurenpracht kenmerkend voor deze schilder. Net als het al in het Groeningemuseum aanwezige retabel van de Heilige Nicolaas (waarvan drie zijpanelen door de Vlaamse Gemeenschap in bruikleen werden gegeven) sluit de nieuwe triptiek qua stijl nauw aan bij het werk van Dieric Bouts en Hugo van der Goes.
Thematiek
Op het middenpaneel is de monumentale voorstelling van de Bewening van Christus te zien, met op de achtergrond een fictief beeld van Jeruzalem. Op het linkerluik knielt de schenker voor zijn patroonheilige, de heilige Domenicus.
Op het rechterluik is een prachtig uitgedoste vrouw afgebeeld, samen met de heilige Franciscus. Ook op de achterkant zijn heiligen te zien: links de heilige Antonius van Padova, rechts de Franciscaan Bernard van Siena.
Het is niet bekend wie de opdrachtgevers van deze monumentale triptiek waren. Het rode kleed met witte hermelijn van de vrouwelijke schenker getuigt van rijkdom. Vermoedelijk gaat het om een bijzonder hoogstaande, adellijke persoon en had de familie een nauwe band met de franciscanen.
Misschien werd de triptiek zelfs voor de Brugse Minderbroederkerk in de Braambergstraat besteld, waar naast de Florentijnse ook de Catalaanse natie met stichtingen aanwezig was.
Herkomst triptiek
De Triptiek met de Bewening, die nu voor lange duur in het Groeningemuseum tentoongesteld wordt, werd enkele jaren geleden in Bilbao geveild. De interesse van een Spaanse privéverzamelaar werd gewekt toen de Spaanse overheid het meteen als topstuk had geklasseerd. Door de aankoop kwam het niet in de buitenlandse kunsthandel en belangstelling terecht. Na maandenlange onderhandelingen tussen het Groeningemuseum en de eigenaar werd uiteindelijk een overeenkomst voor een bruikleenperiode van drie jaar gesloten. Nadien wordt de licentie eventueel verlengd. "Het is altijd een bijzonder emotioneel moment als je een meesterwerk voor het eerst ziet. Ik ben dan ook apetrots dat we deze belangrijk getuigenis van de Brugse schilderkunst nu aan onze topcollectie mogen toevoege", zegt directeur Till-Holger Borchert.
