James Ensor kiest in dit schilderij voor een Bijbels verhaal. Hij hanteert het thema om volop te experimenteren met het weergeven van het licht. Na zijn vroegtijdig stopgezette academische studies in Brussel, keert Ensor voorgoed terug naar Oostende. Daar begint hij aan een kruistocht om het licht dat hij waarnam vast te leggen in verschillende media. In Christus bedaart de storm tracht Ensor het licht te ontdoen van alle materialiteit. Wat we te zien krijgen, is een dynamisch werk vol kleuren. Het doet ons denken aan werken van Turner. Vermoedelijk haalde Ensor ook daar zijn inspiratie. Hij kende de doeken van Turner via reproducties maar ook van een reis naar Groot-Brittannië met vriend en collega Guillaume Vogels. In 1886 maakte Ensor eerst een ets. Pas in 1891 volgde dit schilderij in olieverf op doek.
Ensor identificeerde zichzelf af en toe met Christus maar in dit werk zijn de figuren te klein om dat goed te kunnen zien. De hoofdrol gaat naar het licht dat de storm op zee in alle mogelijke vormen uitdraagt.
Het schilderij heeft sinds 2007 een plaats op de Topstukkenlijst van de Vlaamse Gemeenschap. Het werk vormt een artistiek hoogtepunt in de carrière van de kunstenaar en heeft naast een algemeen kunsthistorisch belang ook een meerwaarde voor Oostende en Mu.ZEE. Het werk behoort tot de presentatie in de Ensor-Spilliaertvleugel van het museum. Daarnaast maakt het ook deel uit van een registratieproject dat de afdeling collectie van het museum dit jaar uitvoert. Naast het aanvullen van basisgegevens in de collectieregistratiedatabank, centraliseren en verrijken de medewerkers van Mu.ZEE de aanwezige kennis over deze grootmeester. Naast Ensor is daarbij ook aandacht voor andere ‘Oostendenaars’ Léon Spilliaert en Constant Permeke.
Ensor was beïnvloed door Turner, maar inspireert ook tal van hedendaagse kunstenaars.
“Ensor is able to separate the paint from the color. The color becomes real. This is why he could say, the impressionists could neither understand light nor color.” (Richard Tuttle)
In 2017 stelde Richard Tuttle in Mu.ZEE tentoon met Light and Color. Hij maakte 24 nieuwe kunstwerken die een directe relatie aangingen met de schilderijen van James Ensor uit de collectie van Mu.ZEE. Tuttle vertrok hierbij vanuit een fascinatie voor het kleurgebruik in de schilderijen van Ensor. “Wat als Ensor is uitgegaan van de gedachte dat kleur ‘echt’ bestaat? Wat als kleur ‘echt’ bestaat? Hoe kan je hier dan over nadenken of op reageren?” Kleur laat zich niet makkelijk in woorden omzetten. Misschien verzet kleur zich wel tegen woorden of mogelijke definities. En andersom: misschien verzetten woorden zich tegen kleur?
Tuttle plaatste Prehistoric Writing nr. 20 naast Ensors’ Christus bedaart de storm. De tentoonstelling vond in 2017 plaats in Mu.ZEE, maar in 2020 zal de publicatie The Role of the Storyteller verschijnen, uitgegeven door Mu.ZEE. Dit lijvige boek is opgedeeld in vijf hoofdstukken. Het bundelt een aantal eerder uitgegeven (facsimile’s van) geschriften over kleur samen met de neerslag van drie tentoonstellingen die Tuttle in 2017 maakte in Oostende, Haarlem en Keulen.
Meer lezen over Ensor?
Ontdek de themawebsite Ensor, Een online museum voor meer informatie over James Ensor en zijn oeuvre.
Snuister op Arthub Ensor waar je de werken van Ensor in grote resolutie kunt bekijken en desgewenst downloaden.
Your browser doesn't meet the minimum requirements to view this website. The browsers below are compatible. If you do not have one of these browsers, click on the icon to download the preferred browser.
