Uitkijkend naar het einde van de COVID-19-crisis en tijdelijk gekluisterd aan onze nabije omgeving zijn we ons wellicht plotseling scherper bewust van de ruimte om ons heen. Kunstenaar Guy Mees, geboren in Mechelen in 1935, had doorheen zijn gehele oeuvre een grote aandacht voor ruimtelijkheid: die van onze alledaagse omgeving, maar ook van de museumruimte.
Tijdens de jaren 1960 evolueerde zijn werk in snel tempo van abstracte schilderkunst richting multimediaal werk, zoals ruimtelijke installaties, vaak conceptueel van insteek. Onder de titel Verloren Ruimte maakte hij een reeks sculpturale installaties waarbij hij met kant omtrokken geometrische vormen van binnenuit verlichtte met neonlampen. Zich afzettend tegen de tradities van de beeldendekunstgeschiedenis, schaarde Mees zich in deze vroege periode achter de toen actuele, internationale kunststromingen zoals het minimalisme en de Zero-beweging. Toch hebben Mees’ vroege kunstwerken ook een toegankelijk en poëtisch karakter, waarin een tijdloze gevoeligheid en sensualiteit huist.
Bekende kunstwerken van zijn hand uit de jaren 1970 zijn fotoreeksen met de titel Niveauverschillen of Portretten. Daarvoor liet hij zichzelf, vrienden, familie en kennissen uit zijn eigen omgeving plaatsnemen op blokken van verschillende hoogten, en fotografeerde hen vervolgens in alle mogelijke hoogteverschillen. Dat deed hij in huiselijke interieurs, lege ruimten of in de buitenlucht. In deze reeksen plaatste hij sociale relaties en verhoudingen centraal, terwijl hij een kritische knipoog maakte naar de menselijke, veel voorkomende wens om vaak de eerste, de beste of de grootste te willen zijn.
Doorheen Guy Mees’ oeuvre lijken tegenstellingen een grote rol te spelen. natuur/cultuur, groot/klein, hier/niet hier, binnen/buiten… Guy Mees lijkt ermee een cruciaal aspect van onze menselijke aard te onderlijnen: een continu ontbreken en een eeuwig voortslepend verlangen naar wat net buiten ons bereik ligt. Vanuit die lezing bevat de kunst van Guy Mees ook een tragische en ontroerende component, één die hij vaak op zachte en poëtische wijze raakte.
Onder de titel Imaginair Ballet maakte Guy Mees in de late jaren 1990 enkele kunstwerken die telkens hetzelfde waren van opzet. Een groep frisgekleurde papieren figuren hangt zachtjes wapperend aan de museumwand. Even vluchtig als de vormen van kledingstukken uit het papier lijken te zijn geknipt, schijnen ze aan de wand te zijn achtergelaten.
In hun simpliciteit zijn ze leesbaar voor elke voorbijganger en roepen archetypische associaties op met bijvoorbeeld de lente of zomer. Maar ze zijn fijnzinniger dan dat. Mees paste een tactiek toe die doorheen de geschiedenis van visuele verhaalvertelling steevast succesvol is gebleken: het luidst laten spreken wat juist net níet te zien is. Ondeugend en verleidelijk verwijzen de kledingstukjes naar de beweging van afwezige vrouwenlichamen. Ook de speelse titel nodigt ons op dichterlijke wijze uit.
Imaginair Ballet en vele andere kunstwerken van Guy Mees zijn in verschillende Belgische kunstcollecties opgenomen. Zo ook in de Cera-kunstcollectie, die sinds 2012 in langdurige bruikleen is bij M Leuven. Daar wordt het werk in transhistorische collectiepresentaties betrokken, waarbij oude en hedendaagse kunst met elkaar in dialoog treden. Zo ook in de collectiepresentatie De Taal Van Het Lichaam. Hiervoor doken de curatoren in de collectie van M en lieten zich leiden door het thema lichamelijkheid en beweging.
voor een reeks wandkunstwerken, bestaande uit schijnbaar willekeurig uitgeknipte, kleurrijke papieren stroken en vormen. De speelsheid van de vormen en de sprekende kleuren doen denken aan dat van expressionisten uit de vroege twintigste eeuw, zoals Matisse. Tegelijkertijd vestigen ze de aandacht op de ruimte om hen heen: de wand, de museumzaal, de leegte.
Guy Mees overleed te Antwerpen in 2003. De afgelopen 10 jaar is er veel aandacht besteed aan zijn nog steeds actuele en toegankelijke oeuvre. Zo presenteerde M Leuven in 2012 - 2013 een collectiepresentatie met een focus op Mees en in 2018 - 2019 wijdde Mu.ZEE een overzichtstentoonstelling aan hem: The Weather is Quiet, Cool and Soft. Ter gelegenheid daarvan verscheen er ook een uitgebreide catalogus over de kunstenaar. Deze tentoonstelling sloot aan bij een voorgaande tentoonstelling onder dezelfde titel, waarmee Kunsthalle Wien de kunstenaar in 2018 eerde. Eén ding is zeker, Mees’ kunstwerken hebben nog niets aan kracht verloren.