In het spoor van zijn oudere broer, de symbolistische dichter en criticus Karel Van de Woestijne, die ervoor kiest om zijn naam te vernederlandsen, trekt Gustave Van de Woestyne zich in 1900 terug in Sint-Martens-Latem waar hij schilder Valerius de Saedeleer en beeldhouwer George Minne leert kennen. Samen vormen zij de ‘eerste Latemse groep’ van symbolistische kunstenaars. In Latem openbaart zich de diepe religiositeit die Van de Woestyne niet meer zal loslaten. Hij houdt er zich bezig met het verplegen van zieken en op een bepaald moment overweegt hij zelfs om in het klooster te gaan. Die hang naar het mystieke wordt nog versterkt door een bezoek aan de grote tentoonstelling in 1902 in Brugge over de Vlaamse primitieven. Het haarscherpe realisme van de middeleeuwse meesters maakt een onuitwisbare indruk op hem.
Terug uit Groot-Brittannië na de Eerste Wereldoorlog is Van De Woestyne een veelgevraagd portrettist. Hij wordt directeur van de Academie van Mechelen en geeft in Antwerpen en Ter Kameren les over monumentale kunst. In de bijzonder vruchtbare jaren 1920 zet hij ook monumentale nieuwtestamentische taferelen op doek. De gelovige kunstenaar streeft ernaar de christelijke boodschap te verzoenen met een moderne vormentaal. In het Laatste Avondmaal geeft hij Christus en zijn apostelen weer in verwrongen houdingen en met expressieve koppen en karikaturaal grote handen. Ze zitten dicht bijeen rond een tafel in een beklemmend kleine ruimte. Merkwaardig detail: Van de Woestyne beeldt zichzelf af als de derde apostel links.
De bevreemdende en koele sfeer laat dit werk aanleunen bij de Nieuwe Zakelijkheid. Het getuigt ook van de interesse van de kunstenaar voor de frescoschilderkunst, niet alleen door het formaat, maar ook door de techniek waarbij de verf dun wordt aangebracht.
Van de Woestyne kan beschouwd worden als een van de vernieuwers van de Belgische religieuze kunst. Maar bij zijn katholieke tijdgenoten lokt zijn religieuze werk vooral afkeuring uit. Zij noemen het ‘vulgair’, ‘macaber’ en zelfs ‘een gruwel’.
Recent werd het monumentale Laatste Avondmaal van Gustave Van de Woestyne bij Musea Brugge verplaatst. Een huzarenklus die door het technisch atelier en de afdeling collectie van Musea Brugge met expertise succesvol werd uitgevoerd. Bekijk hieronder de indrukwekkende beelden.
Ontdek ook de website van Musea Brugge en volg het museum via Facebook, Twitter en Instagram.
Tip
Nog tot eind deze week (24 januari 2021) toont MSK Gent een collectiepresentatie met werk van Gustave Van de Woestyne. Reserveer je tickets via de website van MSK Gent.