De veelzijdige kunstenaar Albrecht Dürer had met zijn verbluffende houtsneden en gravures een belangrijke invloed op de ontwikkeling van de grafische kunsten. Hij was een grote inspiratiebron voor verschillende Duitse kunstenaars die in de 16de eeuw prenten op klein formaat begonnen te maken, en die daarom vaak met de benaming ‘Kleinmeister’ worden aangeduid. Meestal wordt met deze term verwezen naar drie kunstenaars die afkomstig zijn uit Neurenberg: Georg Pencz en de broers Barthel en Sebald Beham.
Sebald Beham is de maker van een reeks kleine gravures met scènes uit de Bijbelse parabel van de verloren zoon. De prenten tonen hoe de verloren zoon zijn erfenis verbrast en berooid tussen de varkens eindigt. Uiteindelijk keert hij terug naar zijn ouderlijk huis om zijn vader om vergeving te vragen.
Heinrich Aldegrever gaat vaak heel minutieus te werk en wordt daarom in bredere zin ook wel tot de ‘Kleinmeister’ gerekend. De prent met de toortsdragers is van zijn hand. Zij maakt deel uit van een reeks van twaalf paren die deelnemen aan een bruiloftsstoet. Contrasterende licht- en schaduweffecten, langgerekte figuren en een zorgvuldig uitgewerkte plooival zijn karakteristiek voor Aldegrevers werk. Het monogram waarmee de kunstenaar zijn prenten signeert, is duidelijk geïnspireerd op dat van Dürer.
De grafiek van de ‘Kleinmeister’ was een inspiratiebron voor Hanns Lautensack, die eveneens in Neurenberg actief was maar zelf niet onder deze noemer valt. Hier beeldt hij de burgemeester van zijn stad, Hieronymus Schurstab, af naast een open raam met uitzicht op de Sankt Peterkapel in de omgeving van Neurenberg. Enkele jaren eerder portretteerde hij op soortgelijke wijze een aantal andere vooraanstaande Neurenbergers, maar dan in een verticale compositie. Het type landschap dat Lautensack afbeeldt, met veel fantasie-elementen, sluit aan bij het werk van kunstenaars als Albrecht Altdorfer die behoren tot de zogenaamde Donauschool.
Ontdek ook de website van Musea Brugge en volg het museum via Facebook, Twitter en Instagram.
Deze tekst verscheen eerder in een extra nummer van Museumbulletin. Met dank aan de Vrienden van de Musea Brugge.
Selectieve bibliografie
F.W.H. Hollstein, German Etchings, Engravings and Woodcuts 1400–1700, Amsterdam 1954 vol. 3, nrs. 33.III., 34.V, 35.III, 36.II, vol. 21, nr. 68.I; Jeffrey Chips Smith, Nuremberg. A Renaissance city. 1500–1618, tent. cat. Austin (Archer M. Huntington Art Gallery) 1983; Ursula Mielke, Holm Bevers en Christiane Wiebel, The New Hollstein. German Engravings, Etchings and Woodcuts 1400–1700, Heinrich Aldegrever, Rotterdam 1998, nr. 161; Angelika Lorenz, Heinrich Aldegrever. Kupferstiche, tent. cat. Münster (Westfälisches Landesmuseum für Kunst und Kulturgeschichte Münster) 2002, p. 85
Your browser doesn't meet the minimum requirements to view this website. The browsers below are compatible. If you do not have one of these browsers, click on the icon to download the preferred browser.
