Kersen

De uit Friesland afkomstige schilder Lourens Alma Tadema leerde het vak in Antwerpen, waar hij studeerde aan de vermaarde Koninklijke Academie voor Schone Kunsten. Hij leerde door bij Louis De Taeye, werkte een tijdje in het atelier van Henri Leys en behaalde zijn eerste grote succes op de Antwerpse Salon van 1861. In 1870 trok Tadema naar Londen, waar zijn…

De uit Friesland afkomstige schilder Lourens Alma Tadema leerde het vak in Antwerpen, waar hij studeerde aan de vermaarde Koninklijke Academie voor Schone Kunsten. Hij leerde door bij Louis De Taeye, werkte een tijdje in het atelier van Henri Leys en behaalde zijn eerste grote succes op de Antwerpse Salon van 1861. In 1870 trok Tadema naar Londen, waar zijn carrière een hoge vlucht nam. De stad waaraan hij zoveel te danken had, heeft Tadema nooit vergeten. Toen de Cercle artistique, littéraire et scientifique d’Anvers kunstenaars uitnodigde om mee te werken aan de versiering van zijn feestzaal, aarzelde hij geen ogenblik om een schilderij te schenken. De Cercle was opgericht in 1852 en groeide snel uit tot een ontmoetingsplek waar de welgestelde Antwerpse elite genoot van een ruim cultureel aanbod. In 1865 besloot de vereniging (later het Koninklijk Kunstverbond genoemd) haar feestzaal te decoreren met een schilderijenensemble dat op passende wijze de doelstellingen in beeld moest brengen. De vereniging gaf opdracht voor een portrettengalerij van de belangrijkste kunstenaars en wetenschappers uit het roemrijke verleden van de Scheldestad en bij uitbreiding de Lage Landen en voor een reeks van genrestukken, landschappen, dierentaferelen, marines en stillevens. De afmetingen, het materiaal en de techniek (matte olieverf op doek) werden in de opdracht vastgelegd. Op 18 augustus 1873 werd de nieuw ingerichte feestzaal plechtig ingehuldigd, in aanwezigheid van koning Leopold II en koningin Maria Hendrika. In augustus 1873 leverde Tadema op de valreep zijn kunstwerk af. Kersen is uniek in zijn oeuvre. Het liggend formaat en de matte uitvoering beantwoordden aan de vraag van de opdrachtgever. De kleine schilderijen werden als een fries in de lambrisering onder de levensgrote portretten aangebracht. Tadema koos als onderwerp voor een eigentijds beeld. Een mooie, roodharige vrouw kijkt verleidelijk naar de toeschouwer en biedt hem kersen aan, een onmiskenbaar seksuele uitnodiging. Samen kersen eten was al in de middeleeuwen een beeldspraak voor ‘vrijen’ en dat was ook nog het geval in de 19de eeuw. Hoogstwaarschijnlijk stond Laura Theresa Epps (1852-1909) model, de jonge vrouw met wie de schilder net getrouwd was en die regelmatig voor hem poseerde. Het kunstige kapsel, het tijgervel en de antiekrode muurschildering zijn herhalingen uit andere schilderijen van Tadema. De marmeren pilaster helemaal rechts was zijn specialiteit: hij beheerste perfect de techniek om wit marmer uit Carrara te imiteren. Het erotisch geladen onderwerp was nieuw voor de kunstenaar. Het hoofdpersonage is geen bedeesde jongedame, maar een jaagster, een femme fatale. De broeierige voorstelling en de schetsmatige uitvoering hebben ongetwijfeld de verfijnde smaak gecharmeerd van de connoisseurs die het Kunstverbond frequenteerden.