Theodoor Rombouts is een Antwerpse schilder. Hij is in de eerste plaats een genreschilder. Men vermoedt dat hij een leerling van Abraham Janssens I (Circa 1575-1632) is.
Rombouts vervaardigt voornamelijk profane werken voor opdrachtgevers en voor de vrije markt. Veel van die opdrachten komen uit Gent. Het horizontale en monumentale formaat van de genrestukken is opvallend. Rombouts schildert ook enkele religieuze werken met landschapsformaat, zoals Christus verjaagt de wisselaars uit de tempel (KMSKA, Antwerpen).
Tijdens het succes van het caravaggisme in de Zuidelijke Nederlanden rond 1620-1640 is hij de succesvolste. Met caravaggistische conversatiestukken, die realistisch en expressief zijn, maakt hij furore. Clair-obscur, horizontaal formaat en een geprononceerd modelé dat soms sculpturaal oogt is en dat op de invloed van Abraham Janssens wijst, zijn kenmerken. Het gebruik van diagonalen in de compositie en perspectivische verkorting is duidelijk in een werk als Kaartspelers (KMSKA, Antwerpen).
Na 1630 vlakt de invloed van het caravaggisme in zijn werk af en de scherpe tegenstelling tussen licht en donker wordt ingeruild voor een getemperde lichtstelling. Een goed voorbeeld is zijn Het mystieke huwelijk van de Heilige Catherina (Sint-Jacobskerk, Antwerpen).
In 1635, tegen het einde van zijn leven, helpt Rombouts mee aan de uitvoering van het decoratief programma rond de Blijde Intrede van kardinaal-Infant Ferdinand in Antwerpen, waarover Rubens de artistieke leiding heeft.
2 juli 1597
Theodoor Rombouts wordt in Antwerpen geboren.
Na 1608
Rombouts is in de leer bij Abraham (I) Janssens in Antwerpen.
1616-1625
Rombouts verblijft in Italië. Hij bezoekt onder andere Rome in 1620. Het is mogelijk dat hij de caravaggist Bartolomeo Manfredi (Ca. 1582-1622) in Florence ontmoet. In Florence werkt hij mogelijk voor Cosimo II de'Medici.
1625-1637
De kunstenaar is in deze periode in Antwerpen aanwezig.
3 februari 1625
Rombouts verkrijgt het vrijmeesterschap in het Antwerpse Sint-Lucasgilde.
1627
Het Gentse stadsbestuur bestelt het monumentale Allegorie van het Schepengerecht van Gedele. Het is bestemd voor het Schepenhuis van Gedele. In september trouwt Rombouts met Anne van Thielen.
1628-1630
Rombouts is deken van het Sint-Lucasgilde.
Rond 1630 ontstaat het monumentale schilderij de Kaartspelers (KMSKA, Antwerpen).
1632
De Gentse bisschop Antonius Triest bestelt het doek Allegorie van de vijf zintuigen (MSK, Gent).
1634
Voor de Sint-Jacobskerk in Antwerpen schildert Rombouts Het mystieke huwelijk van de Heilige Catherina.
1635
Rombouts werkt samen met andere kunstenaars aan de decoraties van de Blijde Intrede van kardinaal-infant Ferdinand (1609-1641) (Pompa Introitus Ferdinandi) in Antwerpen, naar ontwerpen van Rubens.
1636
Rombouts schildert Heilige Augustinus van Hippo wast de voeten van Christus (KMSKA, Antwerpen).
14 september 1637
Theodoor Rombouts sterft in Antwerpen.
Tekst: Matthias Depoorter