Het schaakspel

Na een opleiding in de historieschilderkunst aan de academie van Antwerpen, studeerde Emile Vloors verder in Parijs aan de École Supérieure des Beaux-Arts bij Léon Bonnat. In 1898 won hij de prestigieuze Prix de Rome. Vloors vestigde al snel een stevige reputatie in de behoudsgezinde kunstscene van de Scheldestad. Hij werd een veel gevraagd schilder van elegante portretten en maakte…

Na een opleiding in de historieschilderkunst aan de academie van Antwerpen, studeerde Emile Vloors verder in Parijs aan de École Supérieure des Beaux-Arts bij Léon Bonnat. In 1898 won hij de prestigieuze Prix de Rome. Vloors vestigde al snel een stevige reputatie in de behoudsgezinde kunstscene van de Scheldestad. Hij werd een veel gevraagd schilder van elegante portretten en maakte diverse monumentale en decoratieve composities voor zowel privéwoningen als openbare gebouwen. In zijn schilderijen knoopt hij aan bij de laat-19de-eeuwse vernieuwing van de decoratieve schilderkunst. Hij zet zijn composities meesterlijk in scène: volmaakt harmonieus, in sierlijke lijnen en verfijnde kleuren, en met oog voor detail. Ze baden in een sfeer van rijkdom en luxe, vaak spreekt er ook melancholie en bevreemding uit. In Het schaakspel zijn Louise (1868-1943) en Lucy Laridon (1872-1950) afgebeeld, respectievelijk Emile Vloors’ echtgenote en haar zus. De zussen waren allebei verdienstelijke schilderessen, maar vóór alles waren ze Vloors’ grote muzen en favoriete modellen. De twee vrouwen lijken erg op elkaar, ze dragen hun haar zelfs op dezelfde manier, maar ze hebben wel twee verschillende jurken. De vrouw op de voorgrond, zeer waarschijnlijk Louise, draagt een lichtgrijs kleed met een blauwe kasjmieren sjaal en de vrouw achteraan, die dan Lucie zou zijn, is volledig in het zwart gekleed met paars-grijze sjaal. Lucie draagt dezelfde weelderige jurk als in De blauwe distel (KMSKA, inv. nr. 1417). De zussen poseren in het luxueuze appartement dat ze vanaf 1909 samen met de kunstenaar betrokken boven de nieuwe Stadsfeestzaal aan de Meir. Ze zitten onbeweeglijk en voornaam te wezen, wegdromend bij een spelletje schaak, te midden van bekoorlijke accessoires en bibelots. Het chique interieur is met de grootste zorg uitgewerkt: van het kostbare behang van damast tot het sierkussen van chintz. Vloors liet zich graag verleiden door exotische objecten. Hij vergaarde alles wat fraai, rijk en kostbaar was, kleurrijk en zeldzaam, meestal afkomstig uit het verre Oosten. De kunstvoorwerpen en snuisterijen die hij hier afbeeldt, waren echt in zijn bezit: de oude Japanse prent Nachtelijk verkoeling aan de Ryogokubrug in Edo (1811) van Kikugawa, de bijzettafel met olifanten, de koperen geurbol en de Indische schaakstukken. Een foto bewaard in het familiearchief toont de schakende zussen omringd door allerlei voorwerpen die in het schilderij als rekwisieten opduiken. De vrouwenportretten van Vloors vertonen opvallende gelijkenissen met het werk van Alfred Stevens (1823-1906). Ook hij schilderde prachtig geklede dames die heel druk bezig zijn met zalig nietsdoen, mondaine vrouwen behoedzaam neergezet in rijk ingerichte interieurs vol snuisterijen en franjes.