Frans Snijders

Frans Snijders is een Antwerpse schilder en tekenaar. Hij is een leerling van Hendrick van Balen I (1573-1632) en Pieter Brueghel II (1564-1638) en de schoonbroer van de schilders Paul (1595-1678) en Cornelis de Vos (1584-1651). Snijders is de leermeester van Joannes Fijt (1611-1661). Hij bezit een fameuze schilderijencollectie. Snijders sterft als een bijzonder invloedrijk en vermogend kunstenaar.

Frans Snijders is dé stillevenspecialist van de eerste helft van de zeventiende eeuw. Hij staat bekend om de grote variatie die hij tentoon spreidt: allerlei etenswaren, servies en de meest uiteenlopende dieren worden dood of levend afgebeeld. Snijders recycleert regelmatig motieven. Zijn kunst is in hoge mate decoratief van aard en zijn composities zijn geometrisch opgebouwd.

De schilder is succesvol en krijgt snel een goede reputatie. Hij wordt vaak gevraagd om stillevens en dieren in de werken van andere kunstenaars te schilderen. Hij werkt onder meer samen met Abraham Janssens (1567-1632), Peter Paul Rubens (1577-1640), Cornelis de Vos (1584-1651) en Jacob Jordaens I (1593-1678).

Van Rubens leert Snijders de dramatiek in zijn stillevens te verhogen door een opvallend motief, bijvoorbeeld een in het oog springende knobbelzwaan, uit te spelen. Na verloop van tijd worden zijn stillevens groter en krijgen monumentale allures en wordt de dramatiek nog verhoogd.

Snijders exploreert en innoveert verschillende stillevengenres zoals het marktstuk, het ontbijtstuk, het dier-, jacht-, vrucht- en visstilleven. Hij is de uitvinder van het barokke keukenstilleven. Hiervoor baseert hij zich op de markt- en keukenstukken van Pieter Aertsen (Ca. 1508-1575) en Joachim Beuckelaer (Ca. 1533-ca. 1575) uit de zestiende eeuw, maar schuift het religieuze tafereel terzijde. Snijders maakt van het jachtstilleven een zelfstandig dierstuk zonder menselijke aanwezigheid, vol drama en dynamiek. Later in zijn carrière introduceert Snijders landschappen in zijn stillevens, die Jan Wildens (1585/1586-1653) in verschillende gevallen voor hem schildert.

November 1579

Frans Snijders wordt in Antwerpen geboren.

1593-1607

Snijders is tijdens deze jaren werkzaam in Antwerpen. Hij is in 1593 een leerling van Pieter Brueghel II.

1602

Snijders wordt vrijmeester in het Sint-Lucasgilde in Antwerpen.

1608

De schilder is aanwezig in Rome.

1608-1609

De kunstenaar reist van Rome naar Milaan en wordt door Jan Brueghel I (1568-1625) aanbevolen bij kardinaal Federico Borromeo.

April 1609

Snijders verlaat Milaan.

1609-1657

Snijders is werkzaam in Antwerpen.

Vanaf circa 1610

Rubens vraagt Snijders om mee te werken aan Philopoemen door zijn gastheer en gastvrouw herkend (Museo del Prado, Madrid). Het is de eerste gedocumenteerde samenwerking tussen de twee kunstenaars. Het zou eveneens het eerste barokke stilleven met figuren zijn.

23 oktober 1611

Margaretha de Vos (de zus van schilders Cornelis en Paul de Vos) wordt in de echt verbonden met Frans Snijders.

Circa 1615-1617

De Gentse Bisschop Antonius Triest (1576-1657) bestelt de Vier markten (Hermitage, Sint-Petersburg).

Circa 1621

Anthony van Dyck schildert het portret van Frans Snijders en zijn vrouw Margaretha de Vos (Frick Collection, New York).

1622

De vermogende kunstenaar koopt een huis in de Keizerstraat in Antwerpen.

1628

Snijders is deken van het Antwerpse Sint-Lucasgilde.

1636-1638

Samen met andere kunstenaars werkt Snijders, onder toezicht van Rubens, aan de mythologische decoraties van het jachtpaviljoen Torre de la Parada van Filips IV nabij Madrid. Snijders schildert 60 jachttaferelen en dierstukken.

22 juni 1639

Rubens en Snijders krijgen de opdracht om een bijkomend aantal van 18 schilderijen te leveren voor Filips IV van Spanje.

1640

Peter Paul Rubens sterft in Antwerpen. Snijders is een van de taxateurs die helpen bij het opstellen van de inventaris van Rubens' collectie.

1641 en 1642

Snijders reist in het gezelschap van andere kunstenaars naar de Noordelijke Nederlanden.

1646

Snijders is waarschijnlijk aanwezig in Breda waar hij werk vervaardigt.

19 augustus 1657

Frans Snijders sterft in Antwerpen.

Tekst: Matthias Depoorter