De Graflegging van Christus op een paneeltje in vierpasvorm dateert van rond 1400. In iconografisch opzicht getuigt dit paneel van de groeiende devotie die er rond 1400 bestond voor de Passie van Christus.
De schuin opgestelde dekplaat en stenen kist met de dode Christus beheerst het voorplan. Zes personages bewenen het levenloze lichaam van Christus. De expressie van medelijden en verdriet vormde een uitdaging voor de kunstenaar.
Er zijn iets minder dan twintig pre-Eyckiaanse panelen in de wereld bewaard gebleven. Het paneel met de graflegging van Christus uit MSK Gent is bijgevolg een uiterst zeldzaam kunstwerk.
Het paneeltje vormt een schakel in de ontwikkeling van de schilderkunst, zowel schildertechnisch als wat de gebruikte materialen betreft. Zo werd bijvoorbeeld op enkele plaatsen een gegraveerde tekening in de grondlaag ontdekt, zodat de geschilderde delen van de vergulde achtergrond werden gescheiden. Maar ook in de voorbereiding van de schildering zelf werd gebruik gemaakt van enkele gegraveerde lijnen, wat bijzonder is. De ijkwaarde van dit werk ligt echter voornamelijk in de nauwe relaties met de miniatuurkunst op perkament uit het begin van de vijftiende eeuw. Het toont de kruisbestuiving tussen miniatuurschilderkunst en paneelschilderkunst.
Het schilderij kan gefungeerd hebben als een visuele hulp voor meditatie en private devotie. Het is ook mogelijk dat het schilderij een onderdeel is geweest van een groot ensemble van paneeltjes in vierpaslijsten die de verschillende Passiescènes in beeld brengen.
Naast het paneel uit het MSK werd ook het paneel Heilige Anna te Drieën van een anonieme meester uit de Heilige Maria-Magdalenakerk van Neerlanden toegevoegd aan de Topstukkenlijst. Het is een zeer zeldzaam paneel uit onze gewesten van de eerste decennia van de 15e eeuw. Het wordt beschouwd als unieke getuige van de schilderkunst in Vlaanderen van voor de gebroeders Van Eyck en de andere Vlaamse Primitieven.
Ook de beschilderde triptiek-reliekhouder van de sluier van Onze-Lieve-Vrouw is een zeldzaam voorbeeld van pre-Eyckiaanse schilderkunst dat opgenomen werd in de Topstukkenlijst. Op het middelste paneel van de triptiek wordt het reliek in kwestie gepresenteerd door twee zwevende engelen. Deze triptiek-reliekhouder maakt deel uit van de kostbare stukken uit de O.-L.-Vrouw-Geboortebasiliek in Tongeren en wordt tentoongesteld in het Teseum.
Bekijk de volledige selectie religieus erfgoed die aan de Topstukkenlijst werd toegevoegd op de website van het Departement Cultuur.